Người chơi rượu vang sành sỏi thường rất chú ý đến việc lựa chọn ly rượu vang đúng chuẩn để thưởng thức những dòng vang đa dạng khác nhau. Mỗi dòng rượu vang phù hợp với những hình dáng ly chuyên dụng đặc thù. Hãy cùng khám phá những lời khuyên từ chuyên gia Sommelier của chúng tôi khi chọn ly cho rượu vang.
Mặc dù rượu vang đã có lịch sử hơn 9000 năm với hàng chục thế hệ nghiên cứu sâu sắc về phương pháp trồng nho và làm rượu, nhưng những nghiên cứu về ly rượu vang dành riêng cho từng loại rượu lại mới chỉ được chú trọng trong vài thập kỉ trở lại đây. Trước đây, ly rượu vang chỉ có 2 hình dáng chính là hình tulip cỡ nhỏ (150-200ml) hoặc hình nón. Cho đến những năm 1950, Claus J. Riedel – thế hệ thứ 9 của gia đình sản xuất pha lê gạo cội ở Áo – là người đầu tiên phát hiện ra tầm ảnh hưởng của dáng ly đến hương vị rượu vang.
Sau 2 thập kỉ nghiên cứu và sản xuất, đến đầu thập niên 1970, Claus. J Riedel đã chế tạo ra 10 dáng ly cho 10 giống nho khác nhau trong bộ sưu tập ly vang Sommelier. Và ông chính là người đầu tiên trong lịch sử thế giới sản xuất ly rượu vang cho từng giống nho, thể hiện trọn vẹn hương vị của từng dòng rượu. Ông là người thay đổi toàn bộ ngành sản xuất ly rượu vang trên toàn thế giới. Ngày nay, gia đình Riedel vẫn tiếp tục tiên phong trong việc nghiên cứu và sản xuất ra những dòng ly riêng cho từng loại vang, rượu whisky và đồ uống. Những nghiên cứu và ứng dụng công năng của ly rượu vang Riedel đã được giới chuyên gia Sommelier trên toàn thế giới trải nghiệm và công nhận.
Tại sao mỗi loại rượu vang lại cần có dáng ly khác nhau?
Mỗi dòng rượu vang được sản xuất từ giống nho khác nhau, trên những thổ nhưỡng khác nhau ở vùng và quốc gia khác nhau, sẽ có hương vị đặc trưng riêng. Chính vì vậy, chúng cần được thưởng thức trong những hình dáng ly khác nhau riêng biệt.
Về hương thơm, rượu vang có thể thể hiện nhiều loại hương thơm trái quả khác nhau như hương thơm từ chanh bưởi, từ mơ, đào, từ các loại quả chùm đỏ như phúc bồn tử, anh đào, hay hương thơm từ lá thơm, ớt chuông, tiêu đen, và các lớp hương thơm từ quá trình ủ gỗ như bánh nướng, vanilla, gỗ đàn hương… Các dáng ly có bầu thuôn nhỏ hay bầu tròn lớn sẽ góp phần vào việc thể hiện những sắc thái hương thơm và độ đậm của hương thơm.
Về vị rượu, rượu vang có thể có vị không ngọt hoặc ngọt dịu đến ngọt, vị chua nhẹ nhàng đến vị chua sắc nét, rượu vang đỏ có thể có vị chát ít, chát vừa đến chát đậm. Lưỡi của chúng ta cảm nhận các vị ngọt, chua, chát ở những phần khác nhau: đầu lưỡi nhạy cảm nhiều nhất với vị ngọt, hai cạnh lưỡi nhạy cảm với vị chua, và toàn bộ lưỡi và nướu cảm nhận vị chát. Riedel đã nghiên cứu về hướng đi của dòng rượu vang trong từng dáng ly và điểm chạm của dòng rượu ở phần nào của lưỡi, gây ra những tác động rõ nét trong cảm nhận hương vị rượu cũng như dư vị mà rượu để lại. Từ đó, họ đã thiết kế ra các hình dáng ly lý tưởng cho rượu vang theo từng giống nho.
Ly cho giống nho đỏ Cabernet Sauvignon
Cabernet Sauvignon có thể coi là giống nho đỏ nổi tiếng nhất, phổ biến nhất với người uống vang từ mới làm quen với rượu vang đến người sành sỏi sưu tập những dòng cao cấp. Giống nho này là 1 trong 2 giống nho chính làm nên những chai vang Bordeaux, cái nôi của những chai vang cao cấp xếp hạng Grand Cru Classé vang danh toàn cầu. Chính vì vậy, người chơi vang không thể không có những chiếc ly có dáng Tulip lý tưởng cho dòng vang “đại chúng” này.
Qua nhiều nghiên cứu và thử nghiệm của Riedel, ly vang có dáng Tulip thể hiện trọn vẹn nhất hương vị của giống nho này. Bầu ly đủ lớn để những nốt hương đậm đà phức hợp của giống nho này bùng nổ: hương quả lý đen, mứt chà là, hương mận đen, xen cùng hương ớt chuông đỏ, chút tiêu xanh và những lớp hương mềm mại từ gỗ ủ. Nếu không dùng ly Tulip mà thử sử dụng ly bầu tròn chúng ta sẽ chỉ nhận được hương tiêu xanh, không cảm nhận được hết các lớp hương phức hợp khác. Bầu ly Tulip hướng dòng rượu vang vào phần giữa lưỡi, đẩy vị chua và hương vị của quả tươi mát lên cân bằng hài hòa với những lớp hương gỗ ủ, đồng thời dáng ly này cũng đem lại cảm nhận vị chát dày dặn, sánh quyện. Nếu dùng bầu ly tròn miệng loe, rượu được đưa đến phần đầu lưỡi khiến vị chát gắt và xanh xao.
Ngoài ra, bầu ly Tulip còn giúp rượu Cabernet Sauvignon để lại hậu vị rất cân bằng, đậm đà, tròn trịa và kéo dài. Riedel là công ty duy nhất trên thế giới thiết kế dáng ly theo trải nghiệm thực tế của các chuyên gia, để đảm bảo không chỉ hương vị rượu được truyền tải trọn vẹn mà hậu vị của rượu cũng được lưu giữ trong vòm miệng với những nốt hương vị tuyệt vời nhất.
Ly Cabernet Sauvignon là chiếc ly bắt buộc phải có trong mỗi gia đình, bởi nó thích hợp với rất nhiều dòng vang cao cấp của Bordeaux, vang Ý, Mỹ, Úc, Chile. Không chỉ dành riêng cho Cabernet Sauvignon, chiếc ly này còn dành cho các dòng vang đậm đà và vị chát dày mạnh mẽ, như vang Tuscany của Ý, vang Puglia…
Ly cho giống nho đỏ Pinot Noir
Pinot Noir là giống nho đem lại những dòng vang tinh tế, chát nhẹ nhàng, khác với giống nho Cabernet Sauvignon. Đây cũng là giống nho của những chai vang đắt đỏ nhất thế giới từ vùng Bourgogne (Burgundy), là giống nho cho những người sành vang và am hiểu. Pinot Noir tràn đầy hương thơm của quả đỏ chín mọng, ngây ngất hương thơm của hoa, quyện trong vị chát mượt mà như nhung lụa. Nhưng nếu thưởng thức Pinot Noir trong bầu ly Tulip chúng ta lại chỉ nhận được hương quả xanh xao, vị chua chạm vào vùng giữa lưỡi rất gắt, và vị chát nhựa như vỏ mận xanh.
Hãy thử nếm Pinot Noir trong những chiếc ly bầu tròn do Riedel thiết kế riêng cho giống nho này để khám phá lý do tại sao cần phải có những chiếc ly chuyên dụng cho từng giống nho. Bầu tròn to của ly Pinot Noir thể hiện hương quả đỏ chín mọng ngọt ngào, hương hoa thơm mát bay bổng. Miệng ly đưa dòng chảy của rượu vào phần đầu lưỡi, đẩy cảm nhận vị ngọt lên và làm cho vị chua dịu nhẹ cân bằng, đồng thời hòa quyện vị chát thanh tao của Pinot Noir với những làn hương quả đỏ, đem lại tổng thể tròn trịa, tựa như một trái anh đào mọng nước vừa chín đượm. Từ bầu ly tròn và phần miệng loe, dư vị của rượu Pinot Noir đọng lại lưu luyến.
Là giống nho của giới mộ điệu, những dòng vang từ Pinot Noir cần được nâng niu và thưởng thức với kiến thức về nhiệt độ phục vụ, bình thở và dáng ly chuẩn. Hãy liên hệ Nierwines.com để được tư vấn kĩ lưỡng bởi các chuyên gia Sommelier và đội ngũ được đào tạo chuyên nghiệp.
Ly cho giống nho trắng Sauvignon Blanc
Chua sắc nét và tươi mát hương chanh bưởi, Sauvignon Blanc là dòng vang dành cho mùa hè, và những bữa tiệc, bởi nó có thể kết hợp với rất nhiều món ăn Á Âu đa dạng. Đây cũng là giống nho điển hình của vùng Bordeaux trứ danh. Chiếc ly dành cho giống nho Sauvignon Blanc là dáng ly vang trắng thuôn nhỏ quen thuộc, bầu ly nhỏ giúp hội tụ những nốt hương thanh tao của giống nho này như hương chanh, bưởi, hương khoáng chất, lá cỏ. Với bầu ly này, dòng chảy rượu vang sẽ đến gần phần đầu lưỡi khiến vị chua của rượu mềm dịu hơn nhưng không mất đi sự tươi mát, đồng thời để lại dư vị chanh bưởi sống động trong vòm miệng. Nếu thử dùng bầu ly to hơn của rượu vang đỏ để uống vang trắng Sauvignon Blanc, hương thơm của vang sẽ bị loãng do bầu ly quá lớn.
Dáng ly Sauvignon Blanc là dáng ly “tối thiểu” cần có trong gia đình để thưởng thức vang trắng tươi mát, không chỉ từ giống nho Sauvignon Blanc, mà có thể dành cho nhiều loại vang trắng khác như Riesling, Chenin Blanc, Pinot Grigio, các loại vang hồng và thậm chí nếu không có ly champagne, có thể dùng luôn ly Sauvignon Blanc cho Champagne. Tuy nhiên, nếu là người sành vang, hãy sưu tập đủ bộ các loại ly vang khác nhau mà Riedel đã dành 3 thế hệ từ ông Claus J. Riedel, George J. Riedel đến Maximilian J. Riedel để nghiên cứu.
Ly cho giống nho trắng Chardonnay
Chardonnay là giống nho được ưa chuộng bởi hương vị đầy đặn và ngậy béo từ quá trình ủ gỗ, và đây cũng là giống nho làm nên những chai vang trắng đắt đỏ bậc nhất, từ vùng Bourgogne (Burgundy). Vang Chardonnay thường có hương thơm mềm mại của mơ, đào, hương khoáng chất từ thổ nhưỡng, hương hạt ngậy và bơ tươi, cùng hương thơm của vanilla, gỗ sồi. Những dòng vang trắng ủ gỗ thường có giá cao, nên không thể không chú ý lựa chọn dáng ly chuẩn thể hiện được hết tinh túy của những chai vang này.
Nếu thử rót những dòng vang Chardonnay đầy đặn phức hợp vào ly Sauvignon Blanc bầu nhỏ, chúng ta sẽ chỉ cảm nhận thấy hương thơm của gỗ đậm và có phần “bí bách” trong ly, bởi dáng ly quá nhỏ không thể bung tỏa hết các tầng lớp hương quả, hương hoa, hạt ngậy và gỗ thơm, khiến chai vang quý và đắt đỏ trở thành đơn điệu, một màu. Hãy chuyển sang dùng ly Chardonnay có bầu tròn to, mở ra không gian đủ cho hương thơm được “nhảy múa”. Cũng nhờ có bầu ly tròn, hương vị của quả và gỗ trở nên cân bằng, hài hòa hơn. Dòng chảy rượu vang từ ly Chardonnay sẽ chạm vào phần giữa lưỡi, tăng thêm hương vị trái quả tươi mát để cân lại hương vị ngậy béo của gỗ ủ, đem lại tổng thể phức hợp đa sắc thái nhưng vẫn thanh thoát, tinh tế. Nếu là người đam mê rượu vang, sưu tập và khám phá nhiều dòng vang cao cấp, chúng ta cần trải nghiệm và sưu tập những chai vang từ giống nho Chardonnay từ những AOC nổi danh nước Pháp như Corton Charlemagne, Puligny Montrachet, Chassagne Montrachet, hay từ Napa Valley của Mỹ,… và không thể thiếu những chiếc ly Chardonnay lý tưởng mà Riedel đã nghiên cứu cùng hàng trăm chuyên gia trên thế giới.
Thưởng thức rượu vang quả thực là một nghệ thuật đòi hỏi nhiều kiến thức và trải nghiệm thực tế để có thể tận hưởng trọn vẹn những tinh hoa từ thổ nhưỡng và truyền thống làm vang của những vùng rượu danh tiếng. Hãy nhanh tay liên hệ với chúng tôi để đăng ký các buổi thử nếm khám phá rượu vang cùng chuyên gia và các nhà làm vang gạo cội trên thế giới. Đặc biệt, hãy tham gia các lớp workshop chuyên sâu về ly rượu vang chỉ có tại Nierwines.com!